Hawaii Holomua, Volume II, Number 10, 12 Malaki 1892 — UA MAKAPO ANEI KA MAKAMAKA? [ARTICLE]

UA MAKAPO ANEI KA MAKAMAKA?

Ma ka Poalua nef. Maraki 8, ua { . | kauiailio mai la ka nupepa Kn Iso j . r ia makou, malalo u ke poo manao : “Heaha ke kumu o ka hoohalahala . ana ?*’ Ma ka hoomaopopo ana i j i ‘ kela manao o ua Leo nei, me he i , : mea ia u makou kai hoohalahala > uo ka hookohu ana o ka Papa Alai nui i ka Luua Alauui Mr. W. H. i - | Kamaki, a no ia mea ku mai la ka i : ninau a me ka haiua a ua hoa nei i o ka makapeni. e i ana penei: i 1 “He mea maopopo, o ke kumu i i hoea mai ai keia hoohalahak. a i lilo i laau make ua kona mau kini i heluhelu. oia no ka hookohu ole ia i i ana o kkkahi kakoo ikaika u ua i | hui “Oiwi la o Hawaii T ' i luna Alai , uui. N’o makou iho. ke olelo nei ■ j makou me ka hooia aua imua o ko . j makou mau makamaka heluhelu a > i me ua hoaloha. aole loa makou i 1 1 haawi i na hoohalahala ana no ke : ' | koho ana o ka Papa Alanul ia Mr. W. H. Kamaki i Luna Alauui. aka »: ua olelo makou penei: “Imua o 1 1 ke kauaka Hawaii (oia hoi u W. i i H. Kamaki. ka Luna Alauui i hoo* t kohuia e ka Papa Alanui) o ka 1 1 Aoao Lihenla a lilo na leo kuhalai j hala i mea ole.” Ua olelo hou uo • j makou no ua Luna Alanui lapenei: ■ “E kakoo kakou i keia Kaoaka Ha11 waii (oia o W. H. Kamaki o ka i i Aoao Lihenla) ma ka kana i haa- > wi ia aku iaia, me na manaoiana , { maikai e lilo ana kana mau lawe-

I | lawe ana i k hanai meae hoauhee ia ae ai keia mau hoohalahaia aoa (oia hoi na leo hoohalahala a kekahi poe i lawe mai ai unoa o makeo). O ka makoi» e ake nei e iolomma kakoo e na kanaka Hawaii ma na hana o ko kakou aina. mamali o ke kakoo ana o kahi Hawaii i kahi Hawaii.” Aole anei A”« Leo i ike i keia mauao o .nakou. i lele kamoko ai kaua niau olelo maluua o makou. e like nfc kana i hoike mai ai? Ina aoleok i ike ia manao o makou alaila. e nana oia ma ko oukua pepa puka la. o Feberuari 22. O ko makou koi ana auei i ko mak«u poe heluhela o Honololu nei. ina ’ne poo Liberala Hn waii a haole i»ah« lakou. a be poe Oiwi a hui kal&iaina e ae paha. e kakoo ’ i keia kanaka Hawaii. oia o Mr. W. H. Kamaki. he hoike ana mai ia i ko makou kuhalahala e like me kau e ka makamaka e imi i nei i niea no makou e laweht!a ai ' imua o ko makou pot heluheln a me ua poe noonoo hooponu u pau? 0 ka makou leo paipai ia Mr. W. H. Kamaki, e olelo ana. "liiiiia e ke kanaka Hawaii o ka Aouo Li!»c- ! rala a lilo na leo kuhaluhala i mea ole, ” he hoike anei ia no ku makou kuhalahala, e like me kau e houhuoi mai nei e ka hoaloha o niuau nei. “Heaha ke kumu o ka Iioohalahala ana ana?” Ua kukulu mua makou i ka makou hoailona e lilo i ai ka Luna Alanui i mea e hoohalahala ia ai o makou iho a e ka lehulehu Hawaii noi. e like me ia e lohe uui ia aku uei i keia mau la, a oia koia. na kana hana e hoauhee aku i ua uiohalahaia mai iaia ; aku, a na kaua hana auauei e hoopili i>ono i na hoohalahala j aua iaia, me kona “akahele ana hoi maluna o ka hoopono a me ka mikiala hana." O kana mau 1 hana hoopouo, kaulike a makee kanaka Hawaii ili-ulaula. ili puakeu a ili keokeo paha, e hoauheo aku i na kuhalahala ana a pau. Owai kai kuhalahala ? 0 ka hui j anei a na Keiki Oiwi o Hawaii kai kahea i halawai kuhalahala no ka ! loaa ole o ua hana i na hou o ka hui mai ka Luna Alauui mai a mai ' ka Papa Alanui mai paha, e like i me kela halawai i malamaia ui maloko o ka Halepaikau Kahiko, nm ka po Poaha aku nei. Mar. 3, ka halawai i akoakoa hui ae ai na hui Lihemla elua, oia ka Hui Liberala haole a me ka Hui Lil»erala Hawaii ? 0 kahi hapa anei, a nmhele ' paha o ka “Hui Na Keiki Oiwi o Hawaii” ka mea nana kela nmii olelo hooholo i puka aku ai inu ko ; makou pepa puka la o Mamki 3, a 1 ma ko makou pepa poka pule, Maraki 5, ua olelo hoohulo hoi i hoo1 holoia maloKo o Hohikana Hale, ma ke ahiahi Poalua, Maraki 1, a eia hoi ia e puka hou aku nei ma ko makou pepa o keia la ? O makou auei kai hoohalahala ? A i mea e maopopo ai uaolelo kuhalahala ’la a makou i hoohuoi ae la. e ike hou ia no ia ma ko makou pepa 0 keia la, malalo o ke pou “ Hoohaiahala ka Hui Liberala Lahui." No makou iho, aole o uiakuu niin no ka loaa ule ia makuu he hana pulumi alanui. a nohu luna nui paha maluna o nn kanaka e ae ma ka oihana alanui u Honolulu nei. ; oiai ua hoike mua aku makou i ko makou makaukau ule ina ia hana. 1 a penei ia mau huaolelo moakoka ; lea a makou i hoike aku ai: “Maj lia paha e olelo ia mai ana makuu, i mamuli o keia mau hoakaka nna ae la, alaila. e Koi okoa aku ina : makou he mea pono ke nuua mua la mai makon me ona wahi iuai e i pili ana iloko o na hana a ka Papa | Alauui u Honolulu nei, a ina oia ka manao [e like me keia mauao hope o Ka Leo. Maraki S, oia hoi, “ E kali ka hoohalahala. e ka uiakamaka, malia o hiki mai ka mai nawa e nini ia ai ka lili o ua ka- ! ' naka, hoi puolo no kanaka <> kahi j Alii.”] aiaila. ke pane nei makou. ; mai haawi inai na hoa o ka Paoa I Alauui [a Luna Alanui paha] i i kahi hana a mau hana paha i pili I i ka lakou oihana i loua ole ka makaukau. ka ike. a me ka uoiau ma 1 ka hana alanui ana. a mawaena o , ia poe makaukau ole ma ia haua, o | • makou kekahi.” [Hawaii Holo- ' mua f uka La, Feb. S, qk Puka Pule, Feb. 13, malalo o ke poo “Ka • Papa Alanui.”] Mahalo makou i ka olelu ana o ka makamaka. “aia kona kulaua kamaiii'* i na wa a pau maluna o | ke kahua o ke kaulike a mr ka ewaewa ule. e hoike aua hoi i ua ! haua a pau a na Poo Aupuni. mai I ke kiekie a ka haahaa.” oia hoi “na hana pukalua e hana ia uei e ka poe pakaha iloko uei o ka kina,” , ka hana hoi a lakou e paio mau uei uo kt pouo o ko lakou aiua makuahiue, a hiki i ka lauakila aaa, a, wahi a ua makamaka la, “ne hana hoi ia i hiki ole i ka uoeau o ka j

Lunahoopoaopono o ka nupepa Holomua ke ka a hoikeike ake* ae.*' Aole makea i ike i ke kmna i ala mai ai keia kaena an* tns ka aoao o ks lunahooponopono o Ka Leo, ® like lue keia *e la. a heaha la hoi • ka piii oia kaeo» ana i ka ninao ana i ninau msi ai " Heaha ke 1 kumn o ka hoohalahala T’ U* olelo aku auei makou, he huna hewa oia ? l T a hai aku anei ma- ; kou imua o ke akea. ua ike no lso i ke kana hewa a ka Luna Alauui. a ua huna iho ia oia. me ka hoike oie ana ae imua oka lahui ? Ua hoole anei makou i ka paio io «n» ooa makamaka ia no ka pouo 0ka aina inakuahine o kakou ? A iua aole makoo i haua i kekahi o keia mau mahele manao i hoikeūi ae la ma ua ninau i kukulu ia ae uei. aiaila. heaha ka waiwai o ka waiho ana mai i kekahi kumu hoakaka i kue ole ia kona oiaio e koua hoa paio. Malia nae paha. e kel aua oia iaia iho. "owaa ke aioha aina. a owau wale no kc aloha iahui ?” Ina pela. alaiia. ua manaio ( ia hapai kumu j«iio pili ole ana » ke kumuhana. mc soua aosio mai. O ua hoohalahala i hoea mai imua o makou, a i hoopukaia aku imua oke akea. mai kekahi poe mai ia. i kakau mai ina manao hoohalahaia. No makou ilio, eia makou ke ku nei me ka makaukau e haawi aku i ua oleio hoike ae imua oke akea no ke kulaua maikai a maikai ole paha ona liana a ka Luna Alanui a Papa Alanui paha. Kia na poe he uui *kc hele mai nei imua o makou a ke hoike mai nei iko lakeu hoohalahala i na haua a ka Luna Alauui, a mawaena oia poe, o kekahi kakoo ikaika oka Hui Liberala. oia hoi o Mr. o Jou. S. Kekukahiku. Aole na makou ka hoohalahala i ka Luna Alanui no koua k«>ho aua 1 poe hapahaoie wale nn ma ua oihaua ano nui o ka oihaua aiauui, na oukou no, a oia o Mr. Heoki Makumu ma kela j»o halawai Liberala a oukou’’ Alaila, oka oukou hoohalahaia anei ia oukou iho, o ka oukou ia e hapala wale mai ai ia makou? Aole i kana mai oua makaukau o oukuu.