Hawaii Holomua, Volume III, Number 2, 7 January 1892 — NUHOU KULOKO. [ARTICLE]
NUHOU KULOKO.
Ua loaa aku na buke makana nani. E nana pono iho i na dala Kalakaua, he hopohopo ia nei, he mau dala apuka kekahi na ka poe kolohe. Ua hoi hou mai ka malie mahope iho o kana huakai aku nei no kuaaina. Ma ka la Sabati iho nei i haalele mai i kela ola o Mr. Kapou, kekahi o na [illegible] kahiko i ike mau ia ma na wahi kau alani. O ka poe hookaa ole i ka auhau a hala a ka la 13 ae nei, e kaulele [illegible] iho ana ka auhau he 10 kaneta o ke dala. O George Nawaakoa kai hooko[illegible] i kakauolelo no kahi hoopaa [illegible] ma kahi o Arohi Maha[illegible] [illegible] Hon. C. W. Aki[illegible] hihia pepehi [illegible] Ana Costa.
Nui ke aloha o ia mau ipo ke moku la ka huelo. Ahiku mahina o ka noho ana o ka Ahaolelo. Loihi ea? Ea, hoomalolo keia mau po o ua poe kolohe nei, aole he mau lono aihue i loaa mai nei ia makou i keia kakahiaka e pili ana ia lakou. Wahi a kekahi Puakea o ke alanui Kaahumanu, na keia Aha Kuhina e noho na noho Kuhina a hiki i ka popopo ana, no ka mea he nui loa na Kahuna Hawaii o Puaena. Nui ka hauoli o na Limahana Aupuni i ka Poakolu nei, i ka lohe ana mai ua kakau inoa ka Moiwahine i ka Bila Haawina. E kuai kudala ia ana mamua iho o ka puka mauka o Aliiolani Hale ma ka hora 12 o keia Poalua ae, kela aina Aupuni i ike ia o Laula, ma Holualoa 2, ma Kona Akau, Hawaii. Nui na leo mahalo i loaa mai ia makou, e pili ana i ka maikai o na kileo o na puukani o ka Hui Hoikeike o Laieikawai, ke hele la a kokolo ka nanahe i na eeiao, i ka lakitu o pii ka manene. O ka makou ia oe e sehoa, moea imua a papahi i lei o ka lanakila. Ua hoopanee ia kela hihia ai pepeiao i hoike mua ia aku ai, a aia la imua o ka Aha Kaapuni. Mea ia mai hoi, ua hookohu ia’ku nei o D. L. Huntsman i kumu no kekahi kula Aupuni o Kauai. Ua hopu ia o George Ryan i ka Poakolu nei, no ka paa pu me ka pu panapana ma kona kino. He 3514 leta me 942 nupepa i hoouna ia aku e ko kakou Hale Leta i ka Poakolu nei, maluna o ka mokuahi Australia. E halawai ana ke Komite Hooko o na Ahahui Kalaiaina a puni ka Paeaina i keia pule ae ma Honolulu nei. Eia na lala o ka Papa o na Komisina o na Pa o Kohala Akau i keia manawa: R. Hind Jr.; H. L. Holstein a me A. S. Kaehu. He noi kekahi I pahu ia ae imua o ka Hale Ahaolelo no ka hookuu loa ana i na hana o ka Hale i keia Poalua ae, ua hohoi ia i Ka Halemai e waiho ai. Ua hoopai ia o W. Cook, kela haole i lapu ai i kekahi hale i kela mau po aku nei, he ekolu mahina ma ka hana oolea, a ua hoouna loa ia e lapu a e hoopuohooho i na kipikua a me na hamare o Kawa. Ua hookohu ia o J. H. Barenaba Esq., e ke Kuhina Kalaiaina ma ka la 30 o keia mahina i hala, i Komisina no na Pa o Koolaupoko, Oahu, a eia na lala o ua papa la i keia manawa: W. H. Lowell, Awa a me J. Barenaba. I ka iho ana iho o ke Kanawai Hookolokolo hou, ua haule iho la ka Aha Hoomalu a Aha Apana. Ua oluolu a ola loa aa nei ke onawaliwali o Kakaualelo Nui Hasiniga o ke Keena Kalaiaina, a ke paahana nei oia ma kona keena. Ua kukala ae ka lehelehe o ka Bele e holina ana i ka pauahi ma Pawaa i ka Poaha iho nei, ua hanu aku na keiki o ka uwahi; i ka hoea ana aku e noke mai ana o Chin Tong pake i ka hapuku i ka opala o ka pa iloko o ke ahi. Hu ae la ka aka i ka luhi hewa. Ma ka la 30 o keia mahina e li ia ai kela lapana pepehikanaka oia o Masuda. Ma kela wahi hoolaupai kanaka ma Ululani, ma ka la 5 iho nei, ua hanau mai na ka wahine a Kawailepolepo he kaikamahine nui a molemole. He hoopunipuni ka olelo ia ana mai, he mau eke paakai no Kakaako mai ke kumukuai o na elemakule, o ke koho no ia ma ka aoao e kakoo ana i ka Aha Kuhina i ka Poakolu nei. E nana ae i ke koena o ka Papa Inoa o ka poe hookaa dala ma kekahi He wahi pahu kaumaha hoi ia a kekahi Pake e hia ana mailuna iho o ka maka Velocity i ke ahiahi malalo o ka Poaha nei, a niau kololio aku la ma kela o na Makeke. Ke [illegible] nei na keiki o ko makou [illegible] i ko lakou papale a
Hora 7:30 p.m., o ka po nei, he kai huakai o na mano mai Kalaeloa a hoea i Makapuu ma ka moana, he hauoli no ka puka ana o ka Aha Kuhina opu makani. Hora 7 o keia kakahiaka ua puka ae ka puali puhi ohe o na Ohiki a hosana ae la i ke meIe: Ua Iilo i ke kuai ia no $5 wale no hou ka Aha Kuhina.