Hawaii Holomua, 2 May 1891 — KO MAKOU KAHUA. [ARTICLE]
KO MAKOU KAHUA.
Owau keia o HAWAII HOLOMUA O oe no ia o Hawaii aloha, Kuu one hanau, aina a ka anoi, Anoi au ia oe e hui kaua, I hookahi a kaua wai a ka like Hookahi ke kaunu i Waialohia, Pa'i-a-pa'i, like a like, O oe a me A'u, hookahi ewe, He Hawaii oe, he Hawaii au, E anoi kaua me ka mahiehie, E Holomua o Hawaii a mau aku. • • • • Me ka puuwai i hoopihaia me na kipona manao makee no ke one oiwi, ka houpo i aapu-wai ia e na haawina aloha no ka aina hanau, a me ka umauma i papahi ia me na anoi makemake o ka hoohihi e holomua o Hawaii ma kona mau ano a pau, nolaila, ke ku ae nei makou me ka hopepe ole a hele aku imua o na kini makamaka a me na hoaloha o ka aina hanau hookahi e hookolo a e huli ana i hoa kaunu no makou, i hoa kuka ma ka haihaiolelo ana no kela a me keia ano, e pili ana no na pono nui a me na pono iki o Hawaii Lahui, Hawaii Aupuni a me Hawaii Aina. Ke ku ae nei makou me ka wiwo ole no ke kalai manao akea ana no ka pono, ka pomaikai a me ka holomua o ka Lahui Hawaii, maluna o ke kahua o ke kaulike a me ke kuokoa oiaio, e apono ana i ka hana pono, he pono ia; a e ahewa ana hoi i ka hana hewa, he hewa ia. Aka, e hoomanaoia, oiai makou e hooko ana i keia hana, aole loa makou e hapai i na manao nema akea ku i ka hakukole a me ka hoinoino wale i kela a me keia kanaka a makou i ike ai a hoomaopopo ai ua hehi-ku a ua wawahi oia i na kai kapu o ka pono lahui a me ka pono o kela a me keia kanaka e noho ana iloko o Hawaii nei, ina he kanaka poo Aupuni ia a ano e ae paha, he kanaka paha no ke one oiwi o makou, a he malihini paha, aka, e nema ana makou ia ia me ka ikaika maluna o ke kuokoa oiaio hoi no kana mau hana hewa i hana ai, mawaho aku o ia mau mea, aole makou ilaila. O ke kulaua kuokoa, oia hoi ka pili ole ana ma kela aoao a me keia aoao o na mahele kalaiaupuni elua e ku nei mawaena o kakou, o ia ko makou alahele e kakele aku ai imua o ka lehulehu ma ko makou mau kalaimanao ana. E ku ana makou mawaena o keia mau aoao kalai aupuni elua a mawaewae aku i ka laua mau kakele manao ana ma na mea e pili ana i na pono o Hawaii Lahui, Hawaii Aupuni a me Hawaii Aina. E kakoo ana i na mea pono, a e kue ana me ka ikaika i na alakai hewa ana o kela a me keia ano. Hookahi o makou iini nui, oia ko makou hoao ana o like me ka hiki ia makou, e hooholomua i ka nohona lokahi o ka lahui oiwi o ka aina, me na Iahui like ole e noho nei me kakou. E kinai ana i na manao kuee pili lahui e like me ia e ikeia nei mawaena o ko ka lahui noho ana i keia wa; aka, e ala- kai ana nae ia kakou a pau e makee i ka pono kaulike no ka lahui holookoa mai kela huli-lau a keia huli-lau o ka aina, kela pe'a keia pe'a o na mokupuni laukanaka iloko nei o Ko Hawaii Pae Aina. Aole hoi makou e hoohemahema ana i ka noii a me ka nowelo ana i na hana a ko kakou mau poo aupuni e noho nei i keia wa, ka hewa a me ka pono o ia mau hana, oia auanei ka makou e hoomaikeike aku ai imua o ka lehulehu me ka hoopalaimaka ole. Pela no hoi, aole makou e nele ana i ka haawi ana aku i na olelo hoonaauao kiekie i ka lahuikanaka maluna o na kumuhana o ka nohona ohana maemae a me ka holomua. E haawi aku no makou i na oleloao e hoomalamalama ana ia Hawaii Opio no ke ala e loaa ai ka nohona lako a me ke kuonoono. Aole hoi makou e hoopoina i ke alakai ana i ka lahui maluna o na kumuhana
koikoi pili i ko kakou nohona Aupuni e ku nei i keia wa, e kakoo mau ana i kona Nohoalii—ke ku oia maluna o ka pono—ke Kuokoa mau o Hawaii, no ka pono o na mea a pau. O ke kakoo mau ana aku i ko kakou noho aupuni Moi ana, a pela hoi ko kakou noho kuokoa mau ana, he mau mea ia na makou e kalai akea aku ai ma ko makou mau kolamu. Ma ka lahui ana i ko makou kulana hookele manao iwaena o ka lahui nona ka inoa e o nei maluna o makou, ua ake nui makou e holomua o Hawaii Lahui, Hawaii Aupuni a me Hawaii Aina, iloko o ka nohona lokahi me ka maluhia, ka pomaikai a me ka lako, ka maemae a me ka hoopono, i hoonenehiwa mau ia ai ka makia o ko kakou aina, “Ua mau ke Ea o ka Aina i ka Pono,” a maluna ae o na mea a pau ke kaena nei makou, o Hawaii Holomua he nupepa kuokoa ia ma na ano a pau, a ua alanaia oia no ka Pono, ka Pomaikai a me ka Holomua o ka Lahui Hawaii, maluna o ke kahua o ke kaulike a me ka ewaewa ole. A nolaila, ke lana nei ko makou manao, e pahoIa mai ana ka lahui i na kokua ana me ka oiaio.