Ahailono o ka Lahui, Volume I, Number 21, 3 Pepeluali 1890 — Ke Kolohe a na Kuhina i ke Kuokoa Hawaii. [ARTICLE]

Ke Kolohe a na Kuhina i ke Kuokoa Hawaii.

Aia ma ka la 30 o Sepatemaba i hala, 1889, 1 ka hora 2 oia la, ua liiki aka oa Komite he umikumamalaa imua o ua Kuhioa eha, i koho ia e ka halawai nui o.Ilonolulu"i Sepatemaba 26, 1889, ma ke.keena mauka o luua o ke Kuhioa o ko ua aina, haawl Ke aloha ma na kunou aua. Ia wa ua ike aku au ua mae a ioeua heleheleua o lakou/ ua' olelo īa, o kf hanohaūo piha keia' o kekahi papa Komlte i hui a lauoa pu me ua Kuhiua. Kuliihewa ka olelo uo'u pouoi iho, aole he pili. Ma keia hui aua, ua hoike aku o Hon. A. Rusa, ka luuahoomalu o ke Komite f i na hana a ka halawai nui o Honolulu i hooholo ai. A mahope iho 0 keia, ua lewa mai la ka auwae o na Khhma, i na olelo a ke kuikahi kalepaj no na huaai o ka aiua nei, a me ua ili.pipi ī hoike ia iho nei e na uupepu 1 bala iho nei, he kuikahi no na mea ulu a me na mea e ae i makemake ia. Aole o keia mau hoike kai makemake ia, aka, ina iho a hoea ae ' ,|I ka pau ana o ua olelo o keia ano,

ua pane aku ke £omite, ina o keia ka pau 3oa aua; ia wa ua hoike mai la ke Kuhina Waiwai i ka palapala kololie apuka o ke kuokoa o Hawaii uei me ua linsa haajuiu, ua pane aku ke Komite e haawi mai i ke kope o ua palapala uei, ua Loole i.a mai. A eia ka pane a ke iiuhma Kalaiaiua, aole kei a uo ka lehulehu, he mp mea malu keia. Apuka maopopo. / Eono pauku o Keia apana oia ko'u ike, elua pauku ua hoolei ia e ka Moi, ua kal|a pe f a ia me ka penikala polu, u oia qa pauku e olelo ana, "e lele mai na koa iluna nei o ka aina me na mea kaua, &c." Ua nowelo aku ke Komite ma ka ninau ana. Na oukoi? uo anei keia i hana ? Ua ae nui mai la. LTa akoakoa auei oukou a kuka no keia mea ? Ua ae nui mai no. Ua noho anei ka Aha Kuhina a hooholo, a mahope iho oia waiho aku imua oka Moi ? Ua ae mai no. He kolohe maopopo loa keia o oa Kuhina, ua ae mai lakou i na ninau a pau a ke jlomite I waiho aku ai imua o lakou. Aole i kakau ka Moi 1 kona inoa. Hilahila maoli ka hana a keia poe Kuhina lapuwale. Eia hou īho, ua pane mai no ke Kuhina Kalaiaina imua o na Komite, penei: "Eia no o Hawali noi ke ku nei nona iho, aole kekahi mea e ae." Aia o Beritania a me Faram, ua hana laua i kuokoa no laua iho, o keia kana mau pane no Hawaii, a me ke kuokoa. Heaha ka mauao oka lahui ao keia hoike a ke Kuhina ? E ili aku oo na ahewa ana a ka lahui ma lana ona kipoohiwi o lakou. 0 keia kahi rnea i ioaa aku ia'u ma kahi hiaiki. E o'u mau hoa makaainana pili loa, » pili mau i ko'u puuwai, ke waiho aku nei au i ua hoike irnua o oukou* 4 aaoa i ho, e wae, kulia ka manao 1 hookahi alanui ma ka la koho balota. Owau a me oukou e paio no ka ppho ō ka āiiia a me ka lahui, ma ko kakou hookomo aua ī na balota pakahi. Apana 1, e Ailuene Buki ia, malu ka aina; Apana 2, o Uilama Kamaki ia, he ikaika ma ka oleio i pono nou; Apanu 3; Makuisa ia, he naauao, e imi ana i pono kaulike no kakou; Apaua 4, Tome Luka ia, he ii ona i kpna wa e .uwo ai ua haalulu ka aina a me na kanaka no koua makemake ole i keia au, a o kaua haua uou ia e ka mea ilihune; Apaua 5, Wililua iiv Wilialoha, Wilipaa, Wiiimau a o Wiiikoki ia, aohe a'u olelo ana l )na, ovai aia i na puuwai ■o ka lahui. Uoki mal inu kakou ia la, ina e kipe ia mai ike mai lawe mai, eia iho kakou la ua mhinihi, ua poke ia a lihilihi, e kakou me ka hoomanawanīiu £ emalarna l)ui i ka maluhia o ilPla kamahao e hiki mai ana, no ka mea M fc,a ke Akaa me kakou, ua nana mai kona oiuolu a me ke aJoha i ka aina a me na kanaka; ua like ka īiianao o ka lahui mai o ao. E puka & pau loa ka p«a balota a ka Lahui ! Ke kaua mau o na kaua, A. Kahoonel Pa o Homa, Feb. 1, 1890.